দণ্ডিনাথ কলিতা || ১৮৯০-১৯৫৫
                
                ৰিফৰ্ম্ম্ সুন্দৰী
ইণ্ডিয়া অফিচৰ কমাৰ-শালত
বিলাতী ধাতুৰ বিলাতী পাগত
        গঢ়িলে ৰূপহী                মণ্টেগু চেমছফৰ্ড
        দুজনে হাতুৰী পিটি;
সুন্দ-ঊপসুন্দ-        বধৰ কাৰণে
        তাহানি গঢ়িছিল যিটি |
ৰিফৰ্ম্ম্ সুন্দৰী                নামেৰে ৰূপহী
        ওলাল দিবলৈ ভাও,
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        ৰিফৰ্ম্ম্ সুন্দৰী ৰং সনা মুখ,
        ডঁহা চকুযুৰি দেখি গুচে দুখ,
মুগা চুলিটাৰ                কেঁকোৰা-কেকুৰি
        বতাহত ধেমালি কৰে,
ইন্দ্ৰধনু যেন                আঁচলখনিয়ে
        চকু জাল মাৰি ধৰে |
ৰূপহীক লৈ                শিয়ান বাঢ়ৈয়ে
        সাগৰত মেলিলে নাও;
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |
        
        ৰিফৰ্ম্ম্ সুন্দৰী সাগৰ বগাই,
        ঢৌ তুলি তুলি খলক লগাই,
ৰমক-জমক্                আঁচল উৰাই
        উজাই আহিল ধীৰে,
সাগৰৰ পাৰ                কঁপাই তুলিলে
        দৰ্শক-মণ্ডলীৰ ভিৰে |
“ৰিফৰ্ম্ম্ আহিছে”        “ৰিফৰ্ম্ম্ আহিছে”
        চৌপাশে উঠিল ৰাও,
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        ৰিফৰ্ম্ম্ সুন্দৰীৰ মুখ দেখা পাই
        মজিল কতনা, তাৰ সীমা নাই,
শিয়াল-কঁটহীয়া        চুমাৰ-লোভত
        কতই এৰিল ভাত;
প্ৰেমৰ ৰসেৰে                হূদয় ভৰিল,
        হৰিল মুখৰ মাত |
কাৰ্য্য-সিদ্ধি দেখি        যুগল বাঢ়ৈয়ে
        ভাৰতত চপালে নাও;
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        আঁতৰি পলাল সন্দেহীৰ দল,
        চাপি-কুঁচি গ’ল প্ৰেমিকসকল,
ৰিফৰ্ম্মে হাঁহিলে        মিচিকি মিচিকি
        গপতে আপোন মনে,
চেনেহ-চুমাৰ                টপাটপ্ আৱাজত
        ধুমুহা উঠিল ঘনে |
নগৰে নগৰে                সুন্দৰী ৰিফৰ্ম্মে
        চলালে সবুট পাও,
বাজিল বাদ্য                 ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        ৰিফৰ্ম্মৰ চকু পিৰিক-পাৰাক,
        দেখি প্ৰাণি-প্ৰাৰ্থী হ’ল জাক জাক,
ৰিফৰ্ম্ম্-জনকে                ঘোষণা কৰিলে
        জিলাই ৰ্জিলাই যাকে
অধিক প্ৰজাই                ভোট দি বাছিব
        ৰিফৰ্ম্মে বৰিব তাকে |
পণ শুনি লৈ                প্ৰত্যেকে ভাবিলে,
        তেৱেঁই মাৰিলে দাও,
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        গোটেই দেশত হ’ল হুলস্থুল,
        ভোট্ ভোট্ ভোট্,-উঠিল কল্লোল,
দুৱাৰে দুৱাৰে                ভোট্-ভোটনি মাথোঁ,
        ৰাইজ, মোক দিয়াঁ ভোট্,
নিশ্চয় বোৱাম        গোটেই দেশত
        উন্নতিৰ নতুন সোঁত |
ভোটৰ কাৰণে        বক্তৃতা জুৰিলে
        গোঁফত দি দি তাও;
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        ভোটৰ নিমিত্তে টঙনা-টঙনি,
        কত ভোজ-ভাত, ইননি-বিননি |
পাহাৰী ভোটক        তলত পেলালে
        ইয়াৰ ৰিফৰ্ম্ম-ভোটে;
য’তেই ৰূপহী                ত’তেই ইদৰে
        কন্দলে খোপনি পোতে |
ভোটৰ কাৰণে        প্ৰাৰ্থীসকলে
        প্ৰথমে দেখিলে গাওঁ;
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        জিলাই জিলাই নোৱাই-ধুৱাই
        দিলে একোজন ভোটে উলিয়াই;
বৰ-বেশ পিন্ধি        ৰমক্ জমক
        ভেমত ওফন্দিল হিয়া;
পাঁচ পাণ্ডৱৰ                পৰিণয় যথা
        হ’ল ৰিফৰ্ম্মৰ বিয়া |
ঢোল খোল পেঁপা        বাজিল সঘনে
        আকাশত উঠিল ৰাও,-
ধিনিকি ধিন্দাও        ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |

        বৰ হৈ ৰিফৰ্ম্ম্ বিলাতী মেমৰ
        নাম পালে ম্লেচ্ছ অথবা ‘মেম-বৰ’
ওলাল সকলো                ৰাইজৰ ধনেৰে
        নিজৰ জোলোঙা ভৰি,
ৰেল জাহাজতে        ফুৰিলে বগাই
        হনিমুন্ এনজয় কৰি |
ভেবা লাগি ৰ’ল        ভোটাৰসকল
        দেখি মেম্বৰৰ ভাও;
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও |
        
        লাহ-বিলাহৰ ন ন সাজ কৰি
        দিওঁতে নতুন গহনা-গাঁঠৰি,
ভাৰে ভাৰে ধন        কেনিবা উৰিল,
        ভঁৰাল উদং হ’ল;
ৰূপহীৰ মন                যোগাওঁতে
        পোতৰ টকাও গ’ল |
যিমানেই হ’ল                ধনৰ নাটনি
        ৰিফৰ্ম্মৰ চৰিল ভাও,
বাজিল বাদ্য                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও

        গতি-গোত্ৰ দেখি কোনোবা হতাশ,
        কোনোবা হাঁহিছে পিন্ধি প্ৰেম-পাশ,
কোনোৱে কৈছে,        “নালাগে ইজনী,
        খেদোৱাঁ চুলিত ধৰি,”
কোনোৱে কৈছে        “ৰিফৰ্ম্মক ৰাখিম
        বুকুৰ বান্ধৈ কৰি|”
কোনোৱে কৈছে,        “ৰিফৰ্ম্ম-প্ৰেমিকাৰ
        ভেঁটিত গজিব লাও,
শত্ৰুৱে বজাব                ধিনিকি ধিন্দাও
        ধিনিকি ধিন্দাও দাও|”